Εισαγωγή στους αγώνες ιστιοπλοΐας

Εισαγωγή στους αγώνες ιστιοπλοΐας

Ο σκοπός ενός αγώνα ιστιοπλοΐας είναι:

Ο συναγωνισμός, ανάμεσα σε αντικειμενικά όμοια σκάφη, να αναδείξει το ικανότερο,πιο έμπειρο και καλύτερα προπονημένο πλήρωμα.

Kατηγορίες Aγώνων Iστιοπλοΐας

Α. Ολυμπιακών διαδρομών (τρίγωνο)

Συγκεκριμένες πλεύσεις

Β. Ανοικτής θαλάσσης

Συγκεκριμένη πορεία

Ολυμπιακές Διαδρομές

• Ο στίβος:
  • ορίζεται από σημαδούρες, ανάλογα με τη διεύθυνση του ανέμου.
• Αγωνίζονται σκάφη:
  • “τριγώνου” (όμοια μεταξύ τους)
  • “ανοικτής θαλάσσης” ( ανόμοια μεταξύ τους)
• Γίνονται μόνον με σταθερή διεύθυνση ανέμου
• Υπάρχει ελάχιστο – μέγιστο όριο έντασης ανέμου
• Ορίζεται χρονικό όριο τερματισμού γιά όλα τα σκάφη

Αγώνες Ανοικτής Θαλάσσης

• Ο στίβος:
  • Συγκεκριμένη διαδρομή – πορεία, ανεξάρτητα από διεύθυνση – ένταση ανέμου.
• Αγωνίζονται:
  • Μόνο “σκάφη ανοικτής θαλάσσης” ανόμοια μεταξύ τους (εξομοιώνονται με ένα σύστημα χαριζόμενων χρόνων).
• Υπάρχει χρονικό όριο τερματισμού για κάθε σκάφος

Ολυμπιακές Διαδρομές (περίπλους σημαντήρων)

(Πρώην Ολυμπιακό) Τρίγωνο

Άνεμος

Ολυμπιακό τραπέζιο

Άνεμος

Όρτσα – Πρύμα

Άνεμος

Εκκίνηση

Νοητή γραμμή, που ορίζεται από το σκάφος της επιτροπής δεξιά (σημαία) – σημαδούρα αριστερά και είναι κάθετη στη διεύθυνση του ανέμου.

Τα σκάφη βρίσκονται στην υπήνεμη πλευρά της γραμμής μέχρι να δοθεί το σήμα της εκκίνησης.

Πριν την εκκίνηση δίδονται (σύστημα 5-4-1-0) ηχητικά και οπτικά (σημαίες) σήματα:

• Προειδοποιητικό σήμα (5′)
• Προπαρασκευαστικό σήμα (4′)
• Λεπτό (1′)
• Εκκίνηση

Tερματισμός

Η νοητή ευθεία μεταξύ σκάφους επιτροπής (σημαία) – σημαδούρας.

• Τερματισμός πρίμα:
  • Η γραμμή κάθετη στη διεύθυνση του ανέμου.
• Τερματισμός εκτός όρτσα:
  • Η γραμμή κάθετη στην πορεία των σκαφών από την προηγούμενη σημαδούρα.

Κατηγορίες Σκαφών

Ολυμπιακών διαδρομών

Συμμετέχουν σε αγώνες ολυμπιακών διαδρομών.

Ανοικτής Θαλάσσης

Συμμετέχουν σε αγώνες ανοικτής θαλάσσης ή ολυμπιακών διαδρομών.

Σκάφη «Ολυμπιακών διαδρομών»

• Καθαρά «αθλητικά» σκάφη.
• Αγωνίζονται μόνο σκάφη όμοια μεταξύ τους.
• Συμμετέχουν μόνον σε ημερήσιους αγώνες ολυμπιακών διαδρομών.
• Δεν διαθέτουν σωστικά, εξοπλισμό ναυτιλίας, ενδιαιτήσεις.
• Δεν διαθέτουν ΠΓΕ (Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης), δεν νηολογούνται.
• Υπάρχει σκάφος συνοδείας.
• Δεν διαθέτουν υποχρεωτικά έρμα.
• Συνήθως πλήρωμα 1 – 3 άτομα.
• Δεν διαθέτουν – συνήθως – μηχανή.
• Υπάρχει χρονικό όριο τερματισμού μετά το πρώτο τερματίσαν σκάφος.

Oλυμπιακές κατηγορίες

Οι ολυμπιακές κατηγορίες ανακοινώνονται, από την ISAF, πριν από κάθε ολυμπιάδα. Ολυμπιακές κλάσεις.

Monohull

• Μονοθέσια:
  • Finn (ανδρών)
  • Laser Radial(γυναικών)
  • Laser (ανδρών)
• Διθέσια:
  • Star (ανδρών)
  • 470 (open)
  • 470 (γυναικών)
  • 49er (open)
• Τριθέσια:
  • Elliott(γυναικών)

Catamaran (από την Ολυμπιάδα του Πεκίνου το 2008, δεν υπάρχει κλάση catamaran)

• Tornado (open)

Ιστιοσανίδα

• RS:X(ανδρικών – γυναικών)

Finn

Μήκος: 4.50 μ.

Πλήρωμα: 1 άτομο, ανδρικό

Πανιά: μαΐστρα

Βάρος πληρώματος: 85 – 95 Kg

Καρίνα: κινητή

Laser

Μήκος: 4,20 μ.

Πλήρωμα: 1 άτομο, ανδρικό

Βάρος πληρώματος: 75 – 85 Kg

Πανιά: μαΐστρα

Καρίνα: Κινητή

Laser radial

Μήκος: 4,20 μ.

Πλήρωμα: 1 άτομο, γυναικείο

Βάρος πληρώματος: 70 – 80 Kg

Πανιά: μαΐστρα

Καρίνα: Κινητή

Star

Μήκος: 6.92 μ.

Πλήρωμα:, 2 άτομα, ανδρικό

Βάρος πληρώματος: 160 – 180 Kg

Πανιά: μαΐστρα, φλόκος.

Καρίνα: σταθερή με έρμα

470

Μήκος: 4.70 μ.

Πλήρωμα: 2 άτομα, γυναικείο, open

Βάρος πληρώματος: 130 – 140 Kg

Πανιά: μαΐστρα, φλόκος, μπαλόνι

Καρίνα: κινητή

49er

Μήκος: 4.90 μ.

Πλήρωμα: 2 άτομα, open

Βάρος πληρώματος: 140-150 Kg

Πανιά: μαΐστρα, φλόκο, ασύμμετρο μπαλόνι

Καρίνα: κινητή

Elliott 6m (match race)

Μήκος: 6.00 μ.

Πλήρωμα: 3 άτομα, γυναικείο

Βάρος πληρώματος: 190 – 210 Kg

Πανιά: μαΐστρα, φλόκος, μπαλόνι

Καρίνα: σταθερή με έρμα

Tornado(Καταμαράν)

Μήκος: 6.09 μ.

Πλήρωμα: 2 άτομα, open

Βάρος πληρώματος: 140-160 Kg

Πανιά: μαΐστρα, φλόκος, ασύμμετρο μπαλόνι

Καρίνα: κινητή

Ιστιοσανίδα (RS:X)

Μήκος: 2,86 μ

Πλήρωμα: 1 άτομο ανδρικό, γυναικείο

Βάρος πληρώματος: 70 – 80 Kg

Πανιά: μαΐστρα

Καρίνα: κινητή

Μια Ολυμπιακή, παγκόσμια, εθνική διοργάνωση, αγώνων (τριγώνου) περιλαμβάνει:

• Τέσσερις (4) έως έξι (6) ημέρες αγώνων (όπως ορίζει η προκήρυξη των αγώνων).
• Τρεις (3) ιστιοδρομίες/ημέρα (αναλόγως καιρικών συνθηκών).

Βαθμολογία:

• βαθμοί ποινής/ιστιοδρομία = θέση του σκάφους.
• Δικαίωμα απόρριψης μίας ή δύο (ανάλογα με τον συνολικό αριθμό των ιστιοδρομιών) χειρότερων ιστιοδρομιών

Νικητής:

• Το σκάφος, τελικά, που συγκεντρώνει τους λιγότερους βαθμούς ποινής.

Σκάφη «Ανοικτής Θαλάσσης»

     A. Αγώνων (racers)

     Β. Κρουαζιέρας – αγώνων (cruiser – racers)

• Αγωνίζονται σκάφη ανόμοια μεταξύ τους που εξομοιώνονται χάρη σ’ ένα σύστημα χαριζόμενων χρόνων που προκύπτει μετά από καταμέτρηση.
• Διαθέτουν(υποχρεωτικά) έρμα ώστε να πληρούν συγκεκριμένες – ελάχιστες – προδιαγραφές ευστάθειας.
• Διαθέτουν ενδιαιτήσεις, εξοπλισμό ασφαλείας, σωστικά, όργανα ναυτιλίας και επικοινωνίας.
• Ο εξοπλισμός τους εξασφαλίζει πολυήμερη αυτονομία.
• Συμμετέχουν σε αγώνες ανοικτής θαλάσσης, ή ολυμπιακών διαδρομών.
• Υπάρχει χρονικό όριο τερματισμού (του κάθε σκάφους) σε κάθε αγώνα.
• Έχουν έγγραφο εθνικότητας -ΠΓΕ (Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης).
• Ο αριθμός του πληρώματος εξαρτάται από το μήκος του σκάφους, υπάρχει μέγιστο όριο κιλών του πληρώματος (στο σύστημα “IMS”) ή μέγιστος αριθμός των ατόμων του πληρώματος (στο σύστημα “IRC”).
• Διαθέτουν (προαιρετικά) μηχανή.

Τι είναι η «καταμέτρηση» (ισοζυγισμός);

Η μέτρηση συγκεκριμένων ναυπηγικών στοιχείων της γάστρας του σκάφους και μέτρηση της ιστιοφορίας και ιστίων (πανιών).

Από τις μετρήσεις αυτές, σύμφωνα με τους υπολογισμούς που ορίζει το «σύστημα καταμέτρησης», προκύπτει ο «δείκτης ισοζυγισμού» που εκφράζει την απόδοση του σκάφους.

Για σκάφη καταμετρημένα με το σύστημα ORCi (πρώην IMS) γίνονται οι εξής μετρήσεις:

• Καταμέτρηση γάστρας: μετρούνται οι ναυπηγικές γραμμές και οι διαστάσεις του σκάφους.
• Καταμέτρηση στο νερό: μέτρηση της απόστασης της κουπαστής από την επιφάνεια της θάλασσας (“έξαλλα” – “freeboards”), Έτσι πιστοποιείται το πόσο είναι βυθισμένη στο νερό η γάστρα και – όντας γνωστό το ακριβές σχήμα της – υπολογίζεται το βάρος (εκτόπισμα) του σκάφους.
• Μέτρηση ευστάθειας: γίνεται πείραμα ευστάθειας, αναρτώντας συγκεκριμένα βάρη από το κατάρτι και μετρούνται οι αντίστοιχες κλίσεις.
• Καταμέτρηση προπέλας, ιστιοφορίας: προπέλα, διαστάσεις ιστού, επιφάνεια ιστίων.

Από αυτές τις μετρήσεις, με την βοήθεια υπολογιστή, εκδίδεται το πιστοποιητικό καταμέτρησης του σκάφους.

Τι είναι το «πιστοποιητικό καταμέτρησης»;

Έγγραφο που πιστοποιεί τις μετρήσεις που έγιναν στο σκάφος, από εξουσιοδοτημένο καταμετρητή και αναφέρει τον δείκτη ισοζυγισμού (γιά το ORCi: πρόβλεψη ταχύτητας του σκάφους σε δευτερόλεπτα/μίλι) του σκάφους.

Εκδίδεται από την Ιστιοπλοϊκή Ομοσπονδία.

Πως προκύπτουν οι «χαριζόμενοι χρόνοι»;

1. Σύστημα “time on distance”:

• Γνωρίζουμε τον χρόνο στον οποίο κάθε σκάφος, καλύπτει 1 μίλι.
• Βρίσκουμε, για κάθε σκάφος, τον χρόνο στον οποίο πρέπει αυτό να καλύψει την απόσταση του αγώνα.
• Από τις διαφορές, στους χρόνους αυτούς, προκύπτουν οι «χαριζόμενοι χρόνοι» μεταξύ των σκαφών.

2. Σύστημα “time on time”:

• Οι χαριζόμενοι χρόνοι προκύπτουν από τον χρόνο που διαρκεί ο αγώνας (ανεξάρτητα από την απόσταση).

3. Σύστημα “performance line scoring”:

• Συνυπολογίζεται η απόσταση και ο χρόνος (βάσει ενός μαθηματικού τύπου) στον υπολογισμό των χαριζόμενων χρόνων.

Παλαιώτερα Συστήματα Ισοζυγισμού

IOR (International Offshore Rule)

• Εφαρμόστηκε: ~1960 – 1990
• Ευνοούσε: μπροστόβαρα-ασταθή σκάφη, μικρές ισάλους, μικρές μαΐστρες
• Αποτέλεσμα: τραγωδία του Fastnet ’79
• Δεν υπολόγιζε:τον χρόνο που διαρκούσε ο αγώνας ούτε ένταση ανέμου – πλεύσεις

ΕΑΘ (Επιτροπή Ανοικτής Θαλάσσης )

• Απλοποιημένο IOR
• Τα ίδια μειονεκτήματα σε μεγαλύτερο βαθμό
• Αμφισβητούμενη αντικειμενικότητα
• Ευνοούσε σκάφη βαριά – αργά – μικρές μαΐστρες

Συστήματα Καταμέτρησης (που εφαρμόζονται σήμερα)

ORC international(πρώην IMS)

• Καθορίζει την απόδοση του σκάφους ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες (ένταση ανέμου – πλεύση) σε δευτερόλεπτα/ν. μίλι.
• Εφαρμόστηκε: ~ 1990 – σήμερα.
• Μετρά: γραμμές γάστρας.
• Υπολογίζει: απόδοση σκάφους σε διαφορετικές πλεύσεις – εντάσεις ανέμου
• Πολύπλοκο, δύσκολη η εκτίμηση αποτελέσματος.

ORC club (Offshore Racing Council)

• Απλοποιημένο ORCi
• Εφαρμόστηκε: ~ 2000 – σήμερα
• Υπολογίζει: χρόνο επί χρόνο (του αγώνα) ή χρόνο επί απόσταση (του αγώνα) ή χρόνο επί χρόνο – απόσταση (του αγώνα)
• Αντικειμενικό – απλό: ειδικά για σκάφη κρουαζιέρας – αγώνων

IRC

• Απλούστερο και «φιλικότερο» στους ιστιοπλόους.
• Ενθαρρύνει την κατασκευή σκαφών αξιόπλοων, ασφαλών, γρήγορων, ευσταθών, πρωτοποριακών.
• Μετρά το βάρος του σκάφους ζυγίζοντάς το.
• Ο χαριζόμενος χρόνος υπολογίζεται με βάση μόνο την χρονική διάρκεια του αγώνα (time on time) ανεξάρτητα από την απόσταση.
• Δεν συνυπολογίζει καιρικές συνθήκες – πλεύση στον υπολογισμό των χαριζόμενων χρόνων.

Αγώνας Ανοικτής Θαλάσσης

Ο “στίβος” ορίζεται στην προκήρυξη του αγώνα. Αποτελείται από μία ή περισσότερες διαδρομές – πορείες (σκέλη, legs).

Γραμμή εκκίνησης: η νοητή ευθεία σκάφους επιτροπής – σημαδούρας κάθετη στην πορεία του πρώτου σκέλους.

Διαδικασία της εκκίνησης: όπως των ολυμπιακών διαδρομών (5-4-1-0) προειδοποιητικό – προπαρασκευαστικό – λεπτό – εκκίνηση (ηχητικό & οπτικό σήμα).

Γραμμή τερματισμού: η νοητή ευθεία μεταξύ επιτροπής – σημαδούρας, κάθετη στο σκέλος.

Έντυπα αγώνων

• Προκήρυξη αγώνα,πληροφορίες σχετικά με:
  • Τον τόπο και τον τρόπο διεξαγωγής
  • Τις κατηγορίες σκαφών που θα συμμετέχουν
  • Τους κανονισμούς που θα εφαρμοστούν
  • Ημερομηνία και ώρα συγκέντρωσης κυβερνητών
• Οδηγίες πλου:
  • Δίδονται στη συγκέντρωση κυβερνητών
  • Αναφέρουν αναλυτικά εκκίνηση – σκέλη – τερματισμό

Παράγοντες που επηρεάζουν έναν αγώνα ιστιοπλοΐας:

• Εκκίνηση
• Τριμάρισμα πανιών
• Κινήσεις πληρώματος – ζύγισμα σκάφους
• Τακτική
• Γνώση κανονισμών

Αλλα ήδη αγώνων ιστιοπλοΐας

Match race:

• Νοκ – άουτ αγώνας μεταξύ δύο σκαφών

Ομαδικό:

• Νοκ – άουτ αγώνας μεταξύ δύο ομάδων σκαφών
• Κάθε ομάδα διαθέτει 4 σκάφη
• Νικήτρια, η ομάδα η οποία συγκεντρώνει αθροιστικά, τους λιγότερους βαθμούς ποινής

Γράφτηκε από τον Νίκο Νικολόπουλο, Εκπαιδευτή Ιστιοπλοΐας

Πηγή[:]