ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
Γράφει ο Βαγγέλης Ατζεμιάν
Επιστήμονας η καλλιτέχνης;
Υπάρχουν δύο τρόποι να φτιάξεις έναν αθλητή του Optimist: τον μετατρέπεις σε επιστήμονα ή σε καλλιτέχνη. Αν πρέπει να δώσουμε ένα σύντομο ορισμό για τις δύο κατηγορίες αθλητών, τότε επιστήμονα στο εξής θα καλούμε τον ιστιοπλόο που λειτουργεί με βάση τη λογική και τις μετρήσεις. Συγκεκριμένα για τις μετρήσεις, δεν τις εφαρμόζει αν πρώτα δεν αποδείξει ο ίδιος ότι είναι σωστές. Αυτές αφορούν στα πάντα, από το αρχείο που κρατά για την απόδοσή του μέχρι τα υλικά που χρησιμοποιεί σε κάθε αγώνα, τις καιρικές συνθήκες και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε.
Από την άλλη μεριά, καλλιτέχνη μπορούμε να αποκαλούμε τον ιστιοπλόο που λειτουργεί με βάση την αίσθηση αλλά και το συναίσθημά του. Αίσθηση για την ταχύτητα του σκάφους ανά πάσα χρονική στιγμή και συναίσθημα σε ό,τι αφορά τη δική του πορεία προς την επιτυχία. Συχνά του είναι αδύνατο να εξηγήσει ακόμη και στον εαυτό του το λόγο που προβαίνει σε διάφορες ενέργειες, αλλά το αποτέλεσμα είναι σχεδόν πάντα θετικό.
Η ροπή ενός αθλητή προς το πρότυπο του καλλιτέχνη ή του επιστήμονα καθορίζεται από αρκετούς παράγοντες που ίσως να μην περιμένει κανείς. Η εθνικότητά του –και κατά συνέπεια ο τρόπος σκέψης του- είναι ένας από αυτούς, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος στο οποίο προπονείται είναι ένας άλλος και το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας του εν γένει είναι ένας τρίτος. Φυσικά, ακόμη πιο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι κατά καιρούς προπονητές του και η οικογένειά του.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι σε χώρες που οι λαοί τους χαρακτηρίζονται από έντονο ταμπεραμέντο, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Τουρκία, η Αργεντινή κ.α., μπορούμε εύκολα να βρούμε ή και να δημιουργήσουμε καλλιτέχνες. Καλλιτέχνες ήταν οι ίδιοι οι δάσκαλοι και οι καθηγητές μας στο σχολείο, οι οποίοι δε μας ζητούσαν να εμβαθύνουμε σε έρευνες πάνω στο αντικείμενο διδασκαλίας, αλλά τους αρκούσε η απλή αποστήθιση του μαθήματος. Η κατάσταση δυσκολεύει όταν η οικογένεια προτρέπει το παιδί να ακολουθεί τυφλά τις οδηγίες ενός τέτοιου δασκάλου, καθηγητή ή –στην περίπτωσή μας- προπονητή, οπότε το να συναντήσει κανείς Έλληνα ιστιοπλόο με τα χαρακτηριστικά του επιστήμονα αθλητή είναι εξαιρετικά δύσκολο. Αντίθετα, οι Έλληνες ιστιοπλόοι γράφουν πολλές ώρες στη θάλασσα, βοηθούμενοι και από τις καιρικές συνθήκες και αναπτύσσουν σε μεγάλο βαθμό την αίσθηση, άρα ρέπουν προς τον καλλιτέχνη.
Από την άλλη μεριά, υπάρχει το βορειοευρωπαϊκό παράδειγμα όπως αυτό των Άγγλων, των Γερμανών, των Δανών κλπ, που δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη και χωρίς αποδείξεις. Αυτή η προσήλωση στη σχέση αιτίας και αιτιατού τους κάνει να πάσχουν εντελώς από καλλιτεχνική αίσθηση, μιλώντας πάντα για αθλητές του Optimist και ηλικίες ως 15 ετών.
Αν πρέπει να μιλήσουμε με αριθμούς, θα έλεγα ότι ο συνδυασμός καλλιτέχνη και επιστήμονα σε ποσοστό 60%-40% πλησιάζει το ιδανικό. Αν είσαι μεσόγειος, το 60% καλλιτέχνη είναι, φυσικά, πιο εφικτό ενώ, αν είσαι βορειοευρωπαίος, ισχύει το ανάποδο που, και πάλι, είναι μια χαρά. Εννοείται, ότι εξαιρέσεις δεν μπορούν να αποκλειστούν.
Η κρίσιμη χρονική στιγμή που διαμορφώνει έναν αθλητή σε καλλιτέχνη ή επιστήμονα είναι η τελευταία χρονιά στην κατηγορία του Optimist, όπου το μυαλό του είναι στην πιο ώριμη δυνατή στιγμή –για τη συγκεκριμένη κατηγορία πάντα- και το καλό αποτέλεσμα είναι πιο πιθανό από ποτέ. Στη χρονική αυτή περίοδο, λοιπόν, κερδίζουν συνήθως οι καλλιτέχνες. Ειδικά σε μεγάλους διεθνείς αγώνες, που διοργανώνονται σε ζεστά κλίματα και, συνήθως, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ο επιστήμονας παίρνει τα μολύβια και τα χαρτιά του για να εξηγήσει την αποτυχία, χωρίς να το μπορεί.
Η εκδίκηση του επιστήμονα έρχεται την αμέσως επόμενη χρονιά και, συχνά, διαρκεί για πάντα. Στις πιο μεγάλες κατηγορίες όλα αποκτούν λογική εξήγηση πιο εύκολα για τον επιστήμονα και είναι πιο απλό γι’ αυτόν να συνδέσει τα κομμάτια του δύσκολου παζλ που λέγεται ιστιοπλοΐα. Κάπου εκεί ξεκινά και η… κατάθλιψη του καλλιτέχνη, ο οποίος αρχίζει να ανακαλύπτει ότι η καθημερινή προπόνηση και η πολύτιμη αίσθησή του χρειάζονται φυσική και μαθηματικά για να αποδώσουν καρπούς. Κι αυτός, δυστυχώς, τα παράτησε όλα για χάρη των ωρών στη θάλασσα.
Η αδικία για τον καλλιτέχνη είναι ότι ο επιστήμονας μπορεί να καλλιεργήσει την αίσθηση που θα του δώσει το επιθυμητό «καλλιτεχνικό ποστοστό» που αναφέραμε πιο πάνω, αν βρει χρόνο να προπονηθεί σε καλά κλίματα και γράψει ώρες στη θάλασσα. Ο Γολγοθάς που πρέπει, από την άλλη μεριά, να ανέβει ο καλλιτέχνης είναι πιο δύσκολος, γιατί η ηλικία αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη της επιστημονικής πλευράς. Αναγκαστικά, λοιπόν, βρίσκει διαφυγή στην προπόνηση, που τον κλείνει ακόμη περισσότερο στον… καλλιτεχνικό του κόσμο.
Πιστεύω ότι είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο και να ισορροπήσουμε τη ζυγαριά ανάμεσα στην καλλιτεχνική και την επιστημονική φύση των αθλητών που παράγουμε. Ξέρουμε, όμως τι πρέπει να αλλάξουμε για να το πετύχουμε;
Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κι εμείς καλλιτέχνες είμαστε…
Βρείτε μας στο YouTube
Κάντε το πρώτο σχόλιο